Cynhelir Arolwg 2023 o Etholaethau Seneddol yn unol â Deddf Etholaethau Seneddol 1986 (fel y’i diwigiwyd) (Dolen Allanol).
Mae Rheolau’r Ddeddf yn pennu nifer yr etholaethau i’w darparu i Gymru ar gyfer Etholiad Seneddol San Steffan 2024. Mae hefyd yn nodi y dylai pob etholaeth yng Nghymru fod â nifer o etholwyr sydd o fewn ±5% o gyfartaledd neu cwota y DU.
O dan y ddeddfwriaeth, bydd yn ofynnol i’r Comisiwn seilio ei argymhellion ar nifer yr etholwyr y mae eu henwau yn ymddangos ar gofrestr yr etholwyr seneddol a gyhoeddir gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol ar 5 Ionawr 2021.
Mae’r pedwar Comisiwn Ffiniau yn y DU wedi cytuno, at ddibenion Arolwg 2023, mai cyfanswm nifer yr etholwyr yn y DU yw 47,558,398 ac, ar ôl cymhwyso’r fformiwla a bennir yn y Ddeddf, mae nifer yr etholaethau ar gyfer pob rhan o’r DU fel a ganlyn:
| Gwlad | Etholwyr | Dyraniad presennol | Dyraniad newydd |
| Lloegr* | 39,860,421 | 533 | 543 |
| Gogledd Iwerddon | 1,295,688 | 18 | 18 |
| Yr Alban** | 4,079,612 | 59 | 57 |
| Cymru*** | 2,322,677 | 40 | 32 |
| Cyfanswm | 47,558,398 | 650 | 650 |
* Nid yw nifer yr etholwyr ar gyfer Lloegr yn cynnwys etholwyr Ynys Wyth. Caniateir i’r ardal hon greu etholaethau lle mae nifer yr etholwyr yn fwy na 5% y tu allan i gwota etholwyr y DU. Mae nifer yr etholaethau a ddyrannwyd i Gymru yn cynnwys yr etholaeth ychwanegol ar gyfer Ynys Wyth.
** Nid yw nifer yr etholwyr ar gyfer yr Alban yn cynnwys etholwyr dwy etholaeth wedi’u cadw sef a) Orkney and Shetland a b) Na h-Eileanan ân Iar. Caniateir i’r etholaethau hyn gael nifer etholwyr sy’n fwy na 5% y tu allan i gwota etholwyr y DU. Mae nifer yr etholaethau a ddyrannwyd i’r Alban yn cynnwys yr etholaeth ychwanegol ar gyfer Orkney and Shetland a Na h-Eileanan ân Iar.
*** Nid yw nifer yr etholwyr ar gyfer Cymru yn cynnwys etholwyr Ynys Môn. Caniateir i’r ardal hon greu etholaeth lle mae nifer yr etholwyr yn fwy na 5% y tu allan i gwota etholwyr y DU. Mae nifer yr etholaethau a ddyrannwyd i Gymru yn cynnwys yr etholaeth ychwanegol ar gyfer Ynys Môn.
Cwota etholwyr y DU i’r cyfanrif agosaf yw 73,393. Felly, mae’n rhaid i bob etholaeth arfaethedig gynnwys rhwng 69,724 ac 77,062 o etholwyr.
Bydd Cynigion Cychwynnol ar gyfer yr etholaethau Seneddol yng Nghymru yn cael eu cyhoeddi’n ddiweddarach eleni, a dilynir hynny gan gyfnod o ymgynghori. Arhoswch hyd nes bod y cyfnod ymgynghori yn dechrau cyn anfon eich barn atom.
Os hoffech gael mwy o wybodaeth, anfonwch neges e-bost atom yn cffg@ffiniau.cymru neu ffoniwch 029 2046 4819.
